سوالات متن فصل ششم – درس 12         
 
1شکست های نظامی و سیاسی از روسیه و انگلستان در دوره قاجار چه نتیجه ای داشت؟

ایرانیان را متوجه پیشرفت های علمی و صنعتی کشورهای اروپایی کرد .

-2چرا عباس میرزا به فکر نوسازی و اصلاح کشور افتاد؟

زیرا او به خوبی تفاوت سپاه ایران را با ارتش روسیه که آموزش دیده و مجهز به سلاح های جدید بود ، تشخیص داد و به اهمیت صنایع نظامی پی برد . همچنیم متوجه شد که با وجود تعداد زیاد سپاهیان ایران و دلاوری و فداکاری آنها ، روس ها به دلیل برخورداری از دانش و ت جهیزات پیشرفته ی نظامی پیروز شدند

    -3عباس میرزا برای پیشرفت ایران چه کارهایی انجام داد؟ (اقدامات عباس میرزا )؟

 -1فرستادن افرادی به انگلستان برای فراگیری علوم و فنون جدید
 -2برای آگاهی از اوضاع کشورهای اروپایی ، دستور داد کتاب هایی را درموضوع تاریخ آن ک شور ها به فارسی ترجمه کنند.

-4در زمان صدراعظمی امیرکبیرحکومت قاجار با چه مشکلاتی روبه رو بود ؟
مشکلات بزرگی از قبیل شورش در ایالت ها ، دخالت های خارجی ، بی نظمی و اختلال امور کشوری و لشکری و خالی بودن خزانه .
 
  5 -مهم ترین اقدام امیرکبیر را توضیح دهید . تأسیس مدرسه دارالفنون –
 
انگیزه و اهداف امیرکبیر از اقدامات اصلاحی چه بود ؟ برای نوسازی و کارآمدی تشکیلات حکومتی و مبارزه با مفاسد اداری و اقتصادی . او در سیاست خارجی درصدد قطع نفوذ و دخالت های روسیه و انگلستان در ایران بود .
 
-6چرا امیرکبیر مدرسه دارالفنون را تأسیس کرد ؟

تا تعداد بیشتری از ایرانیان علوم و فنون جدید را در داخل کشور بیاموزند. برای حفظ استقلال کشورتا پای بیگانگان به راحتی به کشور باز نشود .

-7یکی از نتایج آشنایی ایرانیان با تمدن اروپایی در دوره قاجاریه چه بود ؟ ایجاد مدرسه های جدید بود .
 
-8گسترش مدرسه های جدید به سبک اروپایی در دوره قاجار را توضیح دهید ؟

در دوره قاجار افرادی پیش گام تأسیس مدرسه هایی به سبک اروپایی در ایران شدند ، از جمله میرزا حسن رشدیه که در بیروت و استانبول با این نوع آموزشگاه ها و شیوه ی فعالیت آن ها آشنا شده بود . او در زادگاهش تبریز و شهرهای مشهد ، تهران و قم چندین مدرسه ی جدید تأسیس کرد .

-9نفوذ اقتصادی روسیه و انگلستان در دوره ی قاجار را توضیح دهید ؟

در دوره ناصرالدین شاه روسیه و انگلستان به امتیازهای اقتصادی مهمی در ایران دست یافتند .صنعت و بازرگانی کشور ما با واگذاری این امتیاز ها آسیب های فراوانی دید . شرکت های بازرگانی خارجی در بیشتر شهرهای ایران شعبه هایی تأسیس کردند و به خرید و فروش مشغول شدند . این شرکت هامعمولاً کالاهای اروپایی را بدون پرداخت حقوق گمرکی و یا با حقوق گمرکی بسیار ناچیزی وارد کشور می شدند . به همین دلیل تولیدات داخلی قادر به رقابت باآنها نبود .   

10 - امتیاز تالبوت(امتیاز انحصاری توتون و تنباکو) را توضیح دهید ؟

در دوره ناصرالدین شاه ، یک نفر انگلیسی به نام تالبوت با پرداخت رشوه به درباریان ، امتیاز انحصاری توتون و تنباکوی ایران را به مدت پنجاه سال به دست آورد . در آن زمان توتون و تنباکو از عمده ترین محصولات کشاورزی ایران بود . بر اساس این امتیاز ، ایرانیان نمی توانستند محصول توتون و تنباکوی خود را به کسی غیر از تالبوت بفروشند . در مقابل تالبئت نیز تعهد کرده بود که هرسال 15000لیره ی انگلیس به همراه یک چهارم سود سالانه ی خود را به حکومت ایران پرداخت کند.

   -11دلیل اصلی شکل گیری نهضت تنباکو چه بود ؟ اعتراض به واگذاری امتیازهای اقتصادی به بیگانگان و قیام علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی .
 
-12موفقیت نهضت تنباکو از نظر سیاسی و اجتماعی چه اهمیتی داشت ؟
از نظر اجتماعی  :
این نهضت نخستین حرکت جدی مردم ایران برای رهایی از نفوذ و سلطه خارجی و ایستادگی در برابر ستم داخلی بود .
از نظر سیاسی:
حس اعتماد به نفس و روحیه ی مقاومت و مبارزه را در مردم تقویت کرد . به حکومت فهماند که مردم بیدارند.مردم شهامت حضور در صحنه رو با تبعیت از مرجعی خارجی استعمار گران به نقش مراجع و نفوذ آنه در مردم حتی بیشتر از حاکمان پی بردند.

-13امتیاز تالبوت چگونه لغو شد؟ ناصر الدین شاه به خواسته ی مخالفان اعتنایی نکرد و آیت االله میرزا حسن شیرازی مرجع تقلید شیعیان استفاده از توتون و تنباکو را حرام اعلام کرد . این حکم شرعی سبب شد مردم و حتی ک ارکنان کاخ ناصرالدین شاه ، قلیان ها را بشکنند و مقدار زیادی توتون و تنباکو را به اتش بکشند . با اوج گرفتن نهضت ناصرالدین شاه مجبور به لغو امتیاز و پرداخت غرامت و خسارت به تالبوت شد . -* ولیعهد فتحعلی شاه و فرمانده سپاه ایران در جنگ با روسیه ............................. بود . ( عباس میزرا ) -* پس از مرگ عباس میرزا فتحعلی شاه پسرش، ......... را به ولیعهدی برگزید . ( محمد میرزا ) -* ناصرالدین شاه در ابتدای سلطنتش ............... را به صدراعظمی منصوب کرد . ( امیرکبیر ) -* یکی از مهم ترین اقدامات امیرکبیر تأسیس ................. بود.
 ( مدرسه دارالفنون ) -* ناصرالدین شاه بر اثر توطئه ..............و .............. دستور قتل امیرکبیر را داد .(درباریان – صاحب منصبان نالایق و سودجو) -* افرادی پیشگام تأسیس مدرسه هایی به سبک اروپایی در ایران شدند از جمله ............. بود . ( میرزا حسن رشدیه